Onze grote afhankelijkheid van kunststoffen voor eenmalig gebruik (SUP's) is al lang een pijnpunt. De COVID-19-pandemie heeft geleid tot een massale inzet van maskers, handschoenen, testkits voor eenmalig gebruik, swabs, spuiten en medische verpakkingen - allemaal gemaakt van SUP's. Dit is slechts een van de vele gevallen die het spanningsveld illustreren tussen de sociale voordelen van kunststoffen en de vervuiling die ze veroorzaken.
In de afgelopen 70 jaar zijn kunststoffen een essentieel materiaal geworden voor veel industrieën en zelfs voor de economie. Men wordt zich echter steeds meer bewust van de nefaste milieukosten van dit economische succes. Vandaag eindigt het grootste deel van de plasticproductie als afval dat in het milieu wordt gedumpt, wat een kritieke en vaak onmiddellijke bedreiging vormt voor talloze bedreigde diersoorten, ecosystemen en afhankelijke sociaal-economische systemen overal op de planeet.
De systemische uitdaging die door deze milieucrisis wordt opgeworpen, staat centraal in de Green Deal van de EU (Europese Commissie EC, 2019) en in de Duurzame Ontwikkelingsdoelen 2030 van de Verenigde Naties (VN). Om het hoofd te bieden aan de groeiende hoeveelheid plastic die in de huidige lineaire economie wordt geproduceerd, gebruikt en gedumpt, moet de kunststoffenindustrie overstappen op een volledig circulair model, waarbij afgedankte plastic producten niet als afval worden weggegooid, maar in plaats daarvan een bron van waardecreatie worden.
Innovatie, regelgeving en internationale samenwerking zijn nodig om deze overgang mogelijk te maken. Vooruitgang op het gebied van technologieën voor de terugwinning en verwerking van afval is van cruciaal belang om de systematische recycling van kunststofafval te ondersteunen en de waarde die eraan wordt ontleend te maximaliseren.
De dominante technologieën in de kunststoffenindustrie weerspiegelen vaak een lineair-economische gerichtheid op prestaties en duurzaamheid. Verdere innovatie op het gebied van alternatieve kunststoffen en ontwerpen kan echter ook de herbruikbaarheid, recycleerbaarheid en biologische afbreekbaarheid van kunststofproducten bevorderen, of zelfs het gebruik van kunststof overbodig maken.
Dit rapport, dat gericht is op besluitvormers in zowel de particuliere als de overheidssector, is een unieke bron van informatie over deze technologieën en de technische problemen die zij beogen op te lossen. Het rapport is gebaseerd op de meest recente octrooi-informatie en de expertise van onderzoekers van het Europees Octrooibureau (EOB) om een uitgebreide analyse te geven van de innovatietrends die de overgang naar een circulaire economie voor kunststoffen aansturen.
Octrooi-informatie levert robuust statistisch bewijs van technische vooruitgang. De in dit verslag gepresenteerde gegevens laten trends zien in uitvindingen met een hoge waarde waarvoor in meer dan één land octrooibescherming is aangevraagd.
Het belicht technologiegebieden die aan kracht winnen en de kruisbestuiving die plaatsvindt. Trends in circulaire kunststofinnovatie zijn nog nooit zo belangrijk geweest voor de ontwikkeling van de sector. Daarom biedt het een leidraad voor beleidsmakers en besluitvormers om middelen te richten op veelbelovende technologieën, hun comparatieve voordeel in verschillende stadia van de waardeketen te beoordelen en licht te werpen op innovatieve bedrijven en instellingen die in een positie kunnen verkeren om bij te dragen aan duurzame groei op lange termijn.
