Kunststoffen zijn een integraal onderdeel van ons dagelijks leven geworden. Door hun gewicht, kleurbaarheid, corrosiebestendigheid en vormbaarheid is het aantal mogelijke toepassingen enorm. Gevulkaniseerd rubber wordt vaak gebruikt als elasticiteit en flexibiliteit vereist zijn. Rubber heeft als nadeel dat het moeilijk of onmogelijk te recyclen is en vereist bovendien specifieke kennis van verwerkbaarheid, waardoor slechts een beperkt aantal bedrijven actief is in de rubberindustrie. Om de verwerkbaarheid en daarmee de recyclebaarheid van rubber te verbeteren, werden in 1960 thermoplastische elastomeren (TPE) geïntroduceerd als alternatief materiaal. Vooral de laatste 10-15 jaar zijn er een groot aantal nieuwe TPE-materialen geproduceerd die een waardig alternatief kunnen bieden voor diverse rubberen materialen.

• Gezien de relatieve nieuwheid van TPE-materialen was het INTERREG V-project Elasto-Plast (2016-2021) erop gericht om bedrijven kennis te laten maken met deze materialen. In de Interreg-regio werd een netwerk van geïnteresseerde bedrijven opgezet en werden de mogelijkheden van TPE's gedemonstreerd aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden waarmee bedrijven aan de slag konden. 
• Met de huidige inflatie van grondstofprijzen, de groeiende koolstofvoetafdruk en de noodzaak om de grote hoeveelheid synthetisch plastic afval te stoppen, zijn diezelfde bedrijven steeds meer op zoek naar duurzame oplossingen, waarbij ze enerzijds op zoek zijn naar een manier om gerecycleerde polymeren te gebruiken (circulaire economie) en anderzijds ook de vraag naar biogebaseerde materialen (groene economie) toeneemt om minder afhankelijk te zijn van de eindige hulpbronnen van de aarde, zoals olie.

De kennis over de recyclage van afgedankte TPE's en de productie van duurzame bouwstenen (bv. bouwstenen uit biomassa of niet-recycleerbare TPE-afvalstromen) is schaars bij bedrijven in de grensstreek. Om deze vragen te beantwoorden, besloot de ELASTOPLAST-kerngroep (Centexbel, URCA, ULille en KU Leuven) opnieuw de krachten te bundelen. De sterktes en zwaktes van de kerngroep werden geanalyseerd en er werd besloten om de expertise van Certech in te zetten voor het chemische recyclagedeel. Om een nog grotere doelgroep binnen de Interreg-regio te bereiken, werd ook Euramaterials als partner aan het consortium toegevoegd. 

De verwachting is dat TPE's via verschillende recyclingtechnieken kunnen worden opgewerkt tot bruikbare grondstoffen. De keuze van de meest geschikte recyclingtechniek hangt echter sterk af van de vorm, hardheid en verontreiniging van de TPE-producten. Als eerste techniek wordt mechanische recycling bestudeerd met als doel bruikbare regranulaten te verkrijgen die kunnen worden hergebruikt als grondstoffen in verschillende kunststofverwerkingsprocessen (extrusie, spuitgieten, 3D-printen). Voor TPE stromen die moeilijk mechanisch te recyclen zijn (gemengde en/of gecontamineerde kunststof stromen), kan chemische recycling een alternatief zijn. Twee verschillende chemische recyclingtechnieken, pyrolyse (thermisch of katalytisch kraken van de materialen tot bruikbare olie- of gasproducten) en chemische depolymerisatie (ontleding tot monomeren of oligomeren) zullen in detail worden bestudeerd.

Tot slot zal de ontwikkeling van een nieuwe generatie duurzame TPE's worden onderzocht op basis van zowel chemische recyclage als biogebaseerde bouwstenen. De opschaling van de verschillende recycling- en synthesetechnieken zal gedemonstreerd worden aan recycling- en kunststofverwerkende bedrijven in de grensregio. 

Bijgevolg zal dit project zich richten op 3 gezamenlijk ontwikkelde pilootprojecten (mechanische en chemische recycling van TPE en de ontwikkeling van duurzame TPE).

Op deze manier wil het grensoverschrijdende project bijdragen aan de ontwikkeling van producten gemaakt van gerecycleerde en/of biogebaseerde materialen in bedrijven in de Interreg regio. Dit project is daarom volledig in lijn met de Europese Green Deal en de Circular Plastics Alliance (CPA), die ernaar streeft de Europese markt voor gerecyclede kunststoffen te vergroten tot 10 miljoen ton in 2025. De recycling van TPE materialen kan een extra impuls geven aan de sector en het volume recyclaat aanzienlijk vergroten.

Projectleider:

Centexbel

Partners:

Certech, Université de Reims Champagne-Ardenne, Université de Lille, KU Leuven, Euramaterials

Geassocieerde partners:

Pôle Greenwin, Catalisti vzw