Speelgoed draagt bij tot de ontwikkeling van kinderen en spelen is een essentieel onderdeel van het opgroeien. Speelgoed moet echter veilig zijn voor kinderen om mee te spelen. Ervoor zorgen dat speelgoed dat in de EU op de markt wordt gebracht geen risico vormt voor kinderen, is een prioriteit.

De EU-wetgeving moet ervoor zorgen dat speelgoed voldoet aan veiligheidsvoorschriften die tot de strengste ter wereld behoren, met name wat het gebruik van chemische stoffen in speelgoed betreft.

In vergelijking met de vroegere Richtlijn 88/378/EEG stelt de Richtlijn 2009/48/EG inzake de veiligheid van speelgoed strengere eisen aan chemische stoffen:

  • Chemische stoffen die kanker kunnen veroorzaken, genetische informatie kunnen veranderen, de vruchtbaarheid kunnen schaden of schadelijk kunnen zijn voor een ongeboren kind (de zogenoemde CMR-stoffen) mogen niet langer in voor kinderen toegankelijke onderdelen van speelgoed voorkomen boven de concentratiegrenswaarden die zijn vastgesteld in de verordening betreffende de indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels, of tenzij zij na een strenge wetenschappelijke evaluatie veilig zijn bevonden.
  • 19 zogenoemde "zware elementen", zoals kwik en cadmium, mogen niet voorkomen in voor kinderen toegankelijke delen van speelgoed boven de grenswaarden die zijn vastgesteld in Richtlijn 2009/48/EG betreffende de veiligheid van speelgoed
  • 55 allergene geurstoffen zijn verboden. Sommige daarvan, en nog eens elf, mogen echter in bepaald speelgoed worden gebruikt, mits zij op het etiket worden vermeld en aan aanvullende eisen voldoen.

Richtlijn

In de Richtlijn inzake speelgoedveiligheid 2009/48/EC zijn de veiligheidscriteria vastgelegd waaraan speelgoed moet voldoen voordat het in de EU in de handel mag worden gebracht. Speelgoed moet ook voldoen aan alle andere EU-wetgeving die erop van toepassing is.

De essentiële veiligheidseisen hebben betrekking op algemene risico's (gezondheid en veiligheid van kinderen, maar ook van andere mensen zoals ouders of verzorgers) en op bijzondere risico's:

  • fysische en mechanische
  • ontvlambaarheid
  • chemische stoffen
  • elektrisch
  • hygiëne
  • radioactiviteit

Normen EN 71 (1-13)

EN 71-conformiteit is verplicht bij de invoer van speelgoed in de Europese Unie. Maar EN 71-conformiteit is complexer dan het aanbrengen van een CE-markering.

  • EN 71 is een reeks van 13 Europese productveiligheidsnormen die van toepassing zijn op al het speelgoed dat in de Europese Unie wordt verkocht.
  • EN 71-1: Mechanische en fysische eigenschappen
  • EN 71-2: Ontvlambaarheid
  • EN 71-3: Specificatie voor migratie van bepaalde elementen
  • EN 71-4: Experimentele sets voor chemie en aanverwante activiteiten
  • EN 71-5: Chemisch speelgoed (sets) anders dan experimentele sets
  • EN 71-6: Grafische symbolen voor leeftijdswaarschuwingsetikettering
  • EN 71-7: Vingerverf
  • EN 71-8: Schommels, glijbanen en soortgelijk speelgoed voor huishoudelijk gebruik binnenshuis en buitenshuis
  • EN 71-9: Organische chemische verbindingen - Eis
  • EN 71-10: Organische chemische verbindingen - Monstervoorbereiding en extractie
  • EN 71-11: Organische chemische verbindingen - Analysemethoden
  • EN 71-12: N-Nitrosaminen en N-Nitroseerbare Stoffen
  • EN 71-13: Geurbordspellen, cosmeticasets en smaakspellen

Of een product nu uit China, Bangladesh, enz. wordt ingevoerd of binnen de Europese Unie wordt vervaardigd, EN 71-conformiteit is altijd een wettelijke vereiste.

Wat gebeurt er met niet-conforme producten?

Omdat EN 71-conformiteit verplicht is, zal de verkoop van niet-conforme producten leiden tot een gedwongen terugroeping van de markt, en zelfs tot een rechtszaak, voor het geval iemand gewond raakt door het niet-conforme product.

De EU zal importeurs van niet-conforme producten nooit compenseren, zelfs niet als de leverancier het probleem heeft veroorzaakt. De verantwoordelijkheid ligt bij de importeur van het speelgoed!

Testing

BELAC 56-TEST-19 somt de proeven op waarvoor Centexbel geaccrediteerd is, waaronder de volgende proeven op speelgoed:

  • EN 71-1: Mechanische en fysische eigenschappen
  • EN 71-2: Ontvlambaarheid
  • EN 71-3: Specificatie voor migratie van bepaalde elementen (metalen, arylamiden en formaldehyde)
  • EN 71-10: Organisch-chemische verbindingen - Monstervoorbereiding en extractie

Chemische testen

Centexbel biedt een Quick Test Package aan om de veiligheid van speelgoed te beoordelen, inclusief

  • de bepaling van chemische bestanddelen (EN 71-3)
  • onze expertise in de chemische samenstelling van textiel en chemische stoffen laat ons toe om de meest voorkomende organische chemische componenten snel op te sporen en te analyseren (EN 71-9,10 & 11)

Daarnaast somt REACH Annex XVII een aantal chemicaliën op die sterk beperkt worden in speelgoed.

Centexbel test de aanwezigheid van deze chemicaliën via verschillende methoden:

  • Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) (AfPS GS 2019:01)
  • Ftalaten (CPSC methode)
  • Benzeen (Statische headspace GCMS)
  • AZO-kleurstoffen in speelgoed van textiel of leder (EN 14362-1)